Terapiyi Etkili Kılan Nedir? 2. Kısım

Ⅱ. Kısım

Bir önceki yazıda “psikoterapiyi başarılı kılan belirli mekanizmalar olabilir mi?” sorusunu gündeme getirmiştik.

Beyin, zihin ve ilişkilerin üç temel mekanizması psikoterapinin başarılı olmasında belirleyici rol oynar.

Beyin, diğerleri ile bağlantı kurmamızı sağlayan, kurduğumuz bağlantılarla yeni bir form kazanarak değişebilen sosyal uyum sağlama organıdır. Psikoterapide beynin sosyal etkileşimle edinilen bilgiye uyum sağlayan, öğrenen, değişebilen kapasitesinden yararlanılır. Psikoterapide psikolog ile danışanın etkileşimli ilişki doğasında uygulanan çalışmalar ile öğrenilen yeni bilgiler doğrultusunda farklı davranış repertuarları geliştirilmektedir.

Beynin nöroplastik süreçlerinin etkinleştirilmesine bağlı olarak değişim gerçekleşir. Nöroplastisite nedir burada bir parantez açalım. Nöroplastisite, sinir sisteminin yaşanılan deneyime göre değişebilmesi ve bu deneyimi yapısında kodlayabilmesi anlamına gelmektedir.

Bir değişimden söz edebilmemiz için beynimizin yapısal değişiklik göstermesi gerekmektedir. Beyindeki yapısal değişikliği düşünce, duygu, davranış üç sacayağı üzerinde çalışarak sağlayabiliriz. Psikoterapi başarısı psikoloğun danışan nöroplastisitesini harekete geçirme becerisine bağlıdır. Bu sayede danışanın işlevsel olmayan bağlantıları bırakarak, yeni bağlantılar, nöral ağlar oluşturması, öğrendiği bilgi doğrultusunda değişim göstermesi mümkün olacaktır.

Psikolojik sağlıklı oluşu desteklerken süreç boyunca edinilen yeni bilgilerle, anlamlarla, davranış kalıpları ile danışanın mevcut anında ve geleceğinde kullanabileceği yeni şablonlar oluşturulmaktadır. Seanslar boyunca etkileşim içerisinde yapılan çalışmalar sayesinde, danışanın farkındalık kazanarak, alternatif bakış açısı geliştirerek, kendini değerlendirme becerisini geliştirmesi, daha iyi uyumlu dengeli bir kendini anlama anlayışı geliştirmesi mümkün olmaktadır (Cozolino, 2018).

Kaynak: Cozolino, L. (2018), Why Therapy Works: Using Our Minds to Change Our Brains. Norton Series on Interpersonal Neurobiology. Amerika Birleşik Devletleri: W. W. Norton.